Hồi đầu tháng trước, David Franzoni và Stephen Joek Brown thông báo dự án phim về Rumi, nhà thơ Ba Tư thế kỷ 13. Sau đó, nhì nhà biên kịch này san sẻ rằng Leonardo DiCaprio đang là chọn hàng đầu cho vai chính.
Ngay ngay tức thì, quyết định này đã gây căm thù và hiện tại đã có tới 13,000 người ký tham gia kiến nghị trên The Petition Site yêu cầu không tuyển tài tử vừa đoạt Oscar. Nguyên do dễ chơi vì Leonardo là người da trắng, chẳng thể đóng vai một nhà thơ huyền thoại của Trung Đông. Vừa qua nhất, nam diễn viên đã tuyên bố mình không đeo đuổi vai diễn này.
Leonardo đã tinh khôn chối từ dự án tranh cãi này
Tẩy trắng nhân vật và bài toán của Hollywood
Ở vietnam, khán giả thường ít quan tâm đến yếu tố chủng tộc trong phim Hollywood. Thế nhưng, bạn hãy thử hình dung một bộ phim về thời nhà Nai lưng với Christian Bale hay… Song Joong Ki thủ vai Trần Hưng Đạo thì sẽ nắm bắt tình cảnh của số đông Hồi giáo. Tại phương Tây, sự thiếu nhiều chủng loại sắc tộc luôn là một trong những chủ đề hot và gây phổ quát bàn cãi.
Bị chỉ trích nhiều nhất là việc "tẩy trắng anh hùng" (whitewashing), tạm bợ nắm bắt là cho diễn viên da trắng vào vai một nhân vật đáng ra là da đen, da tiến thưởng hoặc da đỏ. Hiện tượng này khởi hành trong khoảng một quan điểm chung rằng diễn viên da trắng sẽ giúp hấp dẫn người theo dõi hơn, từ đó giúp ích cho thu nhập phòng vé.
Một trong những niềm tin cực đoan nhất ở Hollywood là phim có nhân vật chính là một người nam nhi dị tính, da trắng sẽ có lời hơn những phim đi chệch khỏi chọn lựa này. Đạo diễn Roland Emmerich đã tóm lược tâm lý này trong việc đáp trả những chỉ trích mà người ta dành cho bộ phim Stonewall của ông. Phim này dựa theo một sự kiện có thật là cuộc nổi loàn vào năm 1969 của số đông LGBT ở New York, trong đó có khá nhiều người da màu.
Nhân tố ai oán cười là Emmerich đã "nặn" ra một nhân vật chính là người da trắng, mang tiếng là đồng tính nhưng lại hoàn toàn không cư xử tương tự. Khi bị phản ứng, Roland Emmerich (cũng là người đồng tính) đã nói huỵch toẹt rằng: "Khi anh khiến phim về đồng tính nam, đại chúng bảo rằng phim đó sẽ dành cho tập thể này, nhưng không phải vậy. Hồ hết người theo dõi là người dị tính".
Bộ phim "Stone Wall" của đạo diễn "Independence Day"
Ý mà Emmerich muốn đề cập trong phát biểu của chính mình là những người dị tính sẽ chỉ xem phim đồng tính ví như các anh hùng đồng tính cư xử như người dị tính (straight-acting). Nhận định này thực ra cũng không xa vời lắm với việc nghĩ rằng người da trắng chỉ xem phim về người da trắng. Suy nghĩ "thâm hiểm" này của Emmerich đã bị đại phòng ban khán giả quay lưng. Bộ phim tệ hại của ông có kinh phí lên đến 15 triệu USD nhưng thu nhập chỉ có 187,674 USD (không viết thiếu số 0 nào đâu).
Emmerich không hề đạo diễn độc nhất cách đây không lâu công bố về sự cảm tính của Hollywood với những gì lệch pha so với chuẩn thông thường ("Hollywood" ở đây chủ đạo nói tới những người đứng đầu các hãng phim, mà theo công bố về tính nhiều chủng loại của UCLA năm 2015 thì có tới 94% là người da trắng và 100% là nam nhi).
Bị chỉ trích khi lựa chọn một người Úc và một người Anh da trắng tham gia nhì vai chính trong bộ phim sử thi về Kinh Thánh Exodus: Gods and Kings, Ridley Scott đã rất giận dữ: "Tôi không thể chấp hành một bộ phim với số tiền đầu tư cỡ này… rồi nói rằng vai chính của tôi là một anh Mohammad nào đó (ám chỉ các diễn viên Trung Đông)… Tôi sẽ không xin được tài trợ ví như làm như thế. Và đáng lẽ không nên có nghi vấn này".
Christian Bale không được ủng hộ khi đóng vai Moses
Tính ra thì Scott cũng có lý, ít ra là trong việc chèo lái dự án. Với số vốn 140 triệu đô và được giảm thuế ở Tây Ban nha, Exodus: Gods and Kings đã ra rạp và doanh thu thế giới gần 270 triệu. Thế nhưng, con số này chỉ hoàn toản hòa vốn và phim kiếm được khá phổ quát chỉ trích. Năm 2016 cũng có một trường phù hợp hãn hữu tương tự, đó là bộ phim hành động giả tưởng Gods of Egypt với kinh phí 140 triệu đô của đạo diễn Alex Proyas.
Phim có sự nhập cuộc của 3 diễn viên chính là Gerard Butler (anh thậm chí chẳng hề cố gắng đổi mới chất giọng Scotland đặc sệt của bản thân mình cho thích hợp vai), tài tử người Đan Mạch Nikolaj Coster-Waldau trong series Game of Thrones và diễn viên người Úc Brenton Thwaites. Bị chỉ trích thậm tệ về chuyện tuyển các diển viên da trắng, Gods of Egypt có thu nhập bắt đầu rất khiêm tốn là 14 triệu đô. Sau đó Proyas còn hăng hái phản bác những nhà phê bình, các phóng viên điện ảnh rằng họ đã cố ý tạo ra tranh biện về yếu tố chọn lựa diễn viên và có sẵn ý đồ chê cười bộ phim.
Phim "Gods of Egypt" với các vị thần chủ đạo là da trắng
Người theo dõi đi xem phim vì nhân tố gì?
Ở chiều ngược lại, hãy nhìn tham gia ba bộ phim khác với những diễn viên mà theo cách nói của Scott là "Mohammad nào đó" (dù thực tế chẳng khách hàng nào trong số họ là Mohammad). Năm 2008, Fox Searchlight đã phát hành Slumdog Millionaire, một bộ phim đầy cảm xúc với Dev Patel trong vai một chàng thanh niên người Mumbai tên Jamal. Những trải nghiệm sống tích lũy đã thình lình giúp cậu có được câu giải đáp để giành thắng lợi chương trình "Who Wants To Be A Millionaire?" (Người nào là triệu phú). Bộ phim vượt mặt Exodus: Gods and Kings đáng kể với doanh thu toàn cầu hơn 377 triệu đô.
Một chả hạn khác để so sánh là Life of Pi của Lý An vào năm 2012 , bộ phim kể về chuyến phiêu lưu giữa biển với diễn viên hoàn toàn mới Suraj Sharma (tới từ New Delhi, Ấn Độ, hoặc nếu muốn bạn có thể gọi cậu ta là "một người nào đó" như phương pháp nói của Scott) trong vai "thuyền trưởng" và cũng là hero con người duy nhất trong phần lớn thời lượng phim, với kinh phí chế biến là 120 triệu đô và doanh thu hơn 609 triệu.
Hay vừa qua nhất là Neel Sethi, một tài tử nhí gốc Ấn thủ vai cậu nhỏ rừng xanh trong The Jungle Book. Diễn xuất hoàn hảo của cậu bé đã góp phần giúp bộ phim thu về hơn 900 triệu trên toàn quả đât.
Khi các hãng phim vẫn cố bám víu tham gia khái niệm "ngôi sao" ngày càng lạc hậu thì khán giả không còn cần thiết về màu da của diễn viên chính nữa, họ chỉ cần một bộ phim thật hay. Và tất nhiên, đó cũng chính là chủ chốt tạo nên sự đặc biệt giữa Gods of Egypt hay Exodus: Gods and Kings với Life of Pi và Slumdog Millionaire. Hai phim sau đều góp mặt ở Oscar và kiếm được hàng loạt những cơn mưa lời đánh giá tốt, còn phim kia thì không. Sự thực ở Hollywood hiện thời là nhân tố chủng tộc, nam nữ của diễn viên chính và đạo diễn không còn cần thiết. Nhân tố quan trọng nhất mà người theo dõi cần là được xem một bộ phim hay thay vì một phim dở.
"Life of Pi" không cần tẩy trắng anh hùng vẫn thành công đặc sắc
Xu hướng mà Hollywood cần đổi mới
Có một bàn cãi vừa mới đây xoay quanh điều chủng tộc của diễn viên trong thành quả mới mở bán Nina, một phim tiểu sử của đạo diễn Cynthia Mort về cố nhạc sĩ Nina Simone. Vai chính do Zoe Saldana đảm đương, đội thêm tóc giả và hóa trang để giống người châu Phi với làn da đen và mái đầu xù. Nhận định của cộng đồng cho bộ phim làm cho chúng ta nhớ đến Stonewall.
Hồ hết người theo dõi được cho là đối tượng dịch vụ chính của phim - số đông người Mỹ đen và những người theo dõi tôn thờ âm nhạc của Simone cũng như các hoạt động của bà - thay vì ủng hộ lại thông báo chỉ trích vì Saldana dù cũng là người da màu nhưng làn da khá sáng chứ chẳng phải giống nguyên mẫu.
Kuba Shand-Baptiste, cây bút của tờ The Independent, nhận xét: "Màu da tối của Simone và những đặc biệt rất châu Phi của bà ấy đã định hình tính chính trị và âm nhạc của riêng bà". Account Twitter chính thức của quỹ Simone đáp trả Saldana rằng: "Câu chuyện hay đấy nhưng làm ơn đừng để tên của Nina trên miệng của cô. Cho đến hết đời". Em trai của Simone thậm chí còn nói với tờ NY Daily News rằng việc tuyển tuyển mộ diễn viên đang "hãm hại di sản của Nina".
Zoe Saldana bị chê "chưa đủ đen"
Nhà sản xuất của Nina, Robert L. Johnson đã đáp lại những sự chỉ trích trong bài phỏng vấn với THR bằng việc so sánh những chỉ trích đó giống như việc chủ nô phân biệt đối xử với nô lệ da sáng và quân lính da đen, và kết luận màu da của nữ diễn viên chính đậm tới đâu ko phải là nhân tố. Nhưng nếu thực thụ là vậy, không hiểu tại sao các nhà khiến cho phim lại phải che chắn khuôn mặt thật của Saldana bằng màu son đậm và mái tóc giả để cô ấy nhìn giống người châu Phi? Sẽ thuận lợi hơn nếu như họ tìm kiếm một diễn viên nhìn giống Nina Simone hơn?
Hẳn nhiên, theo quy luật của Hollywood, Zoe Saldana là một ngôi sao lôi cuốn hơn Teyonah Parris hay Lorraine Toussaint, những người thích hợp hơn với vai diễn. Thế nhưng các diễn biến tiếp theo một lần nữa cho thấy quyết định sai lạc của các nhà đóng hộp. Sau khi mở bán, phim đã nhận đa dạng đánh giá tiêu cực với số điểm thảm hại 3% trên trang Rotten Tomatoes.
Nhì diễn viên chính trong "Star Wars: The Force Awakens"
Chiến thắng của Star Wars: The Force Awakens đã cho thấy thiên hướng mới trong nhận thức của khán giả. Mở màn trailer là khuôn mặt của John Boyega, một diễn viên da màu phần lớn vô danh vào thời gian đó. Trong phim, vai chính cũng là Rey, một nhân vật nữ do Daisy Ridley biểu lộ. Thu nhập 2 tỷ USD giống như chứng cứ rằng khán giả chẳng hề nhiệt tình đến nam nữ hay màu da của diễn viên.
Hãy chu đáo, Hollywood, thời thế đang dần thay đổi. Việc tẩy trắng nhân vật đã không còn giúp ích cho phim trong khía cạnh vốn đầu tư, mà thậm chí còn có thể gây tiếng xấu từ trước khi phim công bố. Những quả bom xịt mới đây như Gods of Egypt, Pan, The Lone Ranger hay The Last Airbender đều vướng phải yếu tố này. Trên góc nhìn rộng hơn, việc tẩy trắng nhân vật còn làm phổ thông diễn viên kỹ năng thuộc các chủng tộc thiểu số bị thui chột kĩ năng, không có thời cơ phát triển. Có lẽ đã tới lúc các nhà chế biến nhìn thấy điều này và thay đổi trong mai sau.
Đa số nội dung trong bài viết dịch trong khoảng bài "Hollywood Needs To Accept That Whitewashing Is A Failed Experiment" của Screenrant.
Đọc thêm: phim sex
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét